บรรยาย online ครั้งที่ 3 - วันที่ 31 มีนาคม 2564 🏀จิต กับ เจตสิกในอภิธรรม: น้ำ กับ คุณสมบัติของน้ำ (หมายเหตุ: ข้อมูลนี้เขียนขึ้นเมื่อวันที่ 19 เมษายน 2561 ในคราวได้รับเชิญไปสอนวิชาอภิธรรมแก่นิสิตระดับ ป. โท ณ ประเทศฮังการี) "ผมชวนนิสิตตั้งคำถามว่า ทำไมคัมภีร์อภิธรรมนำเสนอจิตและเจตสิกของเราทั้งด้านลบ (อกุศล) ด้านบวก (กุศล) และที่น่าสังเกตคือ ทำไมอภิธรรมนำเสนอจิตระดับกามาวจร (sensual sphere) มากเป็นพิเศษ กำลังจะสื่ออะไร เป็นไปได้ไหมว่า สัตว์โลกส่วนใหญ่อยู่ในกามโลก (sensual world) และตลอดช่วงชีวิตของแต่ละคน ส่วนใหญ่เราก็อยู่ในกามโลกนี่เอง และการที่อภิธรรมนำเสนอจิตและเจตสิกของเราทั้งด้านลบและด้านบวก นั่นหมายความว่า จริงอยู่ชีวิตเรามีด้านมืด/ด้านลบ แต่ไม่ได้หมายความว่าเราต้องจนตรอกหรือสิ้นหวัง เพราะเรายังมีด้านสว่าง/ด้านบวกอยู่ควบคู่กัน ตรงนี้ทำให้เรามีความหวังว่า สักวันหนึ่งเราจะสามารถต่อยอดด้านสว่างจนถึงขั้นสว่างที่สุด ผมอธิบายด้วยภาษาที่ทำให้มองเห็นภาพ (figurative language) ว่า จิต กับ เจตสิก ก็เหมือนน้ำ กับ คุณสมบัติของน้ำ โดยธรรมชาติแล้ว น้ำก็คือน้ำ เราสามารถปรุ่งแต่งน้ำให้มีคว...
